اگر بنا به پوشش دادن و حفظ قسمتهای مختلف یک سازه مانند دیوارها، کف و یا حتی سقف باشد، بهتر است که از پلاستر استفاده شود. این پوشش از موادهای گوناگونی تشکیل شده و انواع و اقسام مختلف دارد و با توجه به نوع کاربری، ممکن است از هر کدام که نیاز باشد بهرهبرداری شود. بعنوان مثال میتوان برای پوشش دیوارهای داخلی یک ساختمان از پلاستر گچی بکارگیری شود چرا که هم مقاومت مناسبی را در برابر شرایط گرما و سرما خواهد داشت و هم از نظر زیبایی حرف اول را میزند.
کلمه پلاستر یک عبارت کلی برای کلیهی فعالیتهایی است که به دلایل مختلف برای پوشش دهی قسمتی از یک ساختمان یا هر مکان دیگری استفاده میشود. بعنوان نمونه اگر نیاز به یک پوشش سیمانی در هنگام ساخت یک بنا باشد از عبارت سیمان کاری استفاده میشود و این موضوع برای بکارگیری از گچ نیز با عنوان گچ کاری در نظر گرفته میشود.
گفتنی است با توجه به اینکه در هر حوزه اسامی خاصی همان معنای پلاستر را میدهد، احتمالاً کمتر نام آن را شنیده باشید. اما پلاستر یا پلاسترکاری در انواع مختلفی انجام میشود که در ادامه سعی خواهیم کرد به مهمترین آنها اشاره کنیم.
احتمالاً تا اینجای کار متوجه شدهاید که هر نوع پوشش برای دیوار و یا دیگر بخشهای ساختمانها میتواند به نوعی پلاستر نامیده شود. برای مثال ممکن است بر روی دیوارهای بعضی از خانههای روستاها از یک لایه کاهگل استفاده شده باشد که این لایه اصطلاحاً پلاستر نامیده میشود. با این حال به طور کلی پلاسترها به ۴ دسته مهم تقسیم بندی میشوند که در ادامه آنها را نام خواهیم برد:
بیشترین استفادهای که از این نوع پلاستر میشود در مصارف تزئینی است و همانطور که از نامش پیداست مادهی اصلی تشکیل دهندهی آن گچ نام دارد. به طور کلی پلاستر گچی در قسمتهای داخلی یک ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد و به جز کاربرد ظاهری به خوبی میتواند از خروج گرما و همچنین نقل و انتقال سر و صدا نیز جلوگیری کند.
این نوع از پلاستر برای پوشش دهیهای استقامتی کاربرد دارد. لذا اگر یک پوشش با مقاومت بالا میخواهید که در چند جبهه بتواند کاربرد داشته باشد، حتماً از پلاستر سیمانی بهره ببرید. اینگونه از پوششها در قسمتهای خارجی سازهها مورد استفاده قرار میگیرند و به شکل ملات نفوذناپذیر بکارگیری خواهند شد. از مزیتهای استفاده از این نوع پلاستر میتوان به جلوگیری از نفوذ رطوبت و همچنین مستحکمتر کردن دیوارها اشاره کرد.
استقامت این نوع از پلاستر نسبت به پلاستر گچی بیشتر است اما به هیچ عنوان توانایی رقابت با پلاستر سیمانی را نخواهد داشت. معمولاً از پلاستر آهکی در کف یا سقف سازهها استفاده میشود. البته ممکن است بنا به نیاز آن را برای روی دیوار نیز بکار بگیرند که البته به صورت محدود انجام میشود.
اگر چه بیشتر افرادی که در حوزه پوشش دهی بخشهای ساختمانها فعالیت میکنند، این نوع از پلاستر را جزو پلاسترهای پوششی نمیدانند اما به هر حال میتواند قسمتی از کار پوشش دهی را انجام دهد. به طور کلی پلاستر کاغذ دیواری توانایی پوشش دهی بخشهای مختلف ساختمان ولو به صورت تزینی را خواهد داشت.
استفاده از پلاستر به دلایل مختلفی انجام میشود و همانطور که عرض کردیم از انواع پلاستر برای محافظت از بخشهای مختلف یک ساختمان استفاده میشود که بنا به نیاز میتوان از هر کدام از انواع آن بهره برد. اما چه زمانی میتوان ادعا کرد که یک پلاستر کیفیت بسیار عالی داشته است. ما در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت:
✔️ هر گاه یک پلاستر دارای قدرت چسبندگی فوق العاده باشد.
✔️ هر گاه برای اجرای پلاستر کمترین دردسر ایجاد شود.
✔️ هر گاه ویژگی عدم انقباض در پلاستر وجود داشته باشد.
✔️ هر گاه پلاستر کار گذاشته شده کمترین ترک خوردگی را داشته باشد.
✔️ هر گاه پلاستر اجرا شده پایداری و مقاومت بالایی از خود نشان دهد.
✔️ هر گاه پلاستر مشکل پوسته پوسته شدن نداشته باشند.
✔️ هر گاه مشکلاتی از جمله هوا زدگی برای پلاسترها پیش نیاید.
✔️ هر گاه پلاسترهای اجرا شده سریعاً خشک شوند.
بعضی از پلاسترها ضدآب هستند، لذا به راحتی میتوان آنها را شستشو داد. همچنین به خوبی در برابر فرسایش نیز مقاومت خوبی از خود نشان میدهند. ضمناً پلاسترهای ضدآب آماده، اجرای کار سریعتری نیز دارند که در زمان صرفهجویی خواهد شد.
در کنار این موارد اگر به دنبال کاهش هزینهها هستید، پیشنهاد میکنیم که حتماً از پلاسترها ضدآب استفاده کرد. گفتنی است که بعضی از پلاسترها به خوبی میتوانند شرایط آب و هوایی مختلفی را تجربه کنند بدون آنکه مشکلی در آنها شکل بگیرد. حتی بعضاً دیده شده است که از انواع پلاسترها به جای موزائیک نیز استفاده شده است.